Stowarzyszenie MAGURYCZ

darino

"USTRZYKI DOLNE Przez pół wieku były ukryte pod ziemią, porośnięte gęstwiną krzaków i tarniną

Na cmentarzu żydowskim w Ustrzykach Dolnych odkryto kilkaset grobów, o których nie wspominały żadne źródła. Trafiono na nie podczas porządkowania kirkutu.

- Udało się nam zinwentaryzować 237 nagrobków - mówi Jacek Łeszega z Ustrzyckiego Stowarzyszenia Turystycznego "Bieszczady”. - Część macew z piaskowca jest w niezłym stanie, na innych z trudem można odczytać napisy, niektóre są połamane.

Pewnie jeszcze długo nikt nie odkryłby tych grobów, gdyby nie program Fundacji Batorego "Dla tolerancji - To, co wspólne/To, co różne”. Według niego, UST opracowało projekt "Nasza Ziemia Obiecana”.

- Chcemy przyczynić się do kształtowania postaw otwartości i tolerancji oraz usuwania uprzedzeń - tłumaczy Łeszega.

Kirkut w Ustrzykach był w ostatniej dekadzie wielokrotnie porządkowany, m.in. przez Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, ale nikomu nie udało się natrafić na nagrobki w gęsto zarośniętej krzakami i tarniną dolnej części cmentarza. Wcześniej w pobliżu Rynku i na placu za dawną restauracją "Turystyczna” odkryto macewy, którymi podczas okupacji Niemcy wybrukowali ulice.

- Na cmentarzu jest z pewnością więcej nagrobków - twierdzi Arkadiusz Komski, przewodnik turystyczny. - Będziemy je chcieli odkopać w przyszłym roku. Stowarzyszenie Żydów w USA obiecało, że jeśli wyślemy im dokumentację fotograficzną, bezpłatnie przetłumaczą napisy na macewach. Nasza wiedza o ustrzyckich Żydach znacznie się wzbogaci.

Zwieńczeniem projektu "Nasza Ziemia Obiecana” jest otwarta w poniedziałek w Ustrzyckim Domu Kultury wystawa "Żydzi”. Zgromadzono na niej kilkaset zdjęć ustrzyckich Żydów (pochodzą głównie ze zbiorów Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), oraz inne dokumenty dotyczące życia tej społeczności."

[link widoczny dla zalogowanych]

Kinga

Wszystko fajnie z tą fundacją z imperialistycznego kraju, z tym że amerykańscy żydzi zgłaszają pretensje co do byłej synagogi, obecnie odnowionej (w tym roku zresztą) biblioteki miejskiej. Sprawa wyglądała na załatwioną, gdyż gmina żydowska zrzekła się roszczeń co do owego budynku, a tu nagle Ameryka sobie przypomniała. Co do cmentarza: jest on miejscem imprez lokalnej młodzieży (wniosek: Giertych nadal uprawia pustosłowie), nie ma do niego sensownego dojścia: albo od małego stadionu po śladach uryny i innych fekaliów, albo od torów (bardzo niewygodne i rydzykowne, szczególnie w porze roztopów). Jest w bardzo złym stanie, mimo prób (zaznaczam: prób) renowacji przez młodzież byłego LO z inicjatywy Andrzeja Szczerbickiego. Niestety, chyba brakło sił na podniesienie niektórych macew, nie mówiąc już o odkopaniu ich. Ale pożyjemy, zobaczymy, może na okoliczność wyborów samorządowych nowa władza weźmie się aktywnie do roboty.